BLOGGER TEMPLATES AND TWITTER BACKGROUNDS

Thursday, August 20, 2009

Pamahiin Noon, Kasabihan Ngayon

Para sa ngayong linggo, nabasa ko ang ika-11 at ika-12 kabanata ng nobelang “Ang Sandali ng mga Mata”. Kung mapapansin, nagkaroon lamang ng paglalahad at pagbabalik-tanaw tungkol sa pag-iisang dibdib nina Selya at Bino at ang naging buhay noon nina Agatha, Lope at ang mag-asawa. Sa mga nasabing kabanata, nagpapakita ito ng mga aral tungkol sa pangkaraniwang buhay ng mga tao. Inilalahad din ditto ang mga tradisyon at paniniwala noong unang panahon at iniuugnay ito sa mga kaganapan sa kwento. Gumamit ang may-akda ng paraang pagbabalik-tanaw sa bahaging ito ng nobela sapagkat nais niyang ipakita ang mga sanhi ng mga epektong lumalabas sa istorya.

Sa ika-11 na kabanata, ang pamagat nito ay “Pag-iisang Dibdib, Paglilibing”. Galing sa pamagat, binigyang paghahambing ang pagpapakasal at paglilibing. Nagkaroon ng simbolismo ang pag-iisang dibdib bilang paglilibing. Naganap ang kasalan nina Selya at Bino sa kabanatang ito kung kaya’t nagkagulo ang buong Sagrada dahil sa mahalagang okasyong ito. Lubusang naghanda ang mga tao upang masaksihan ang isang kakaiba at engrandeng pangyayari sa kanilang bayan. Dahil sa tinututulan ito ng maraming tao, lahat ay nag-aabang tungkol sa mga pangyayari na magpapatigil sa kasalan. Ayon sa mga pamahiing pinaniniwalaan ng mga tao noon, kung hindi para sa isa’t isa ang ipapakasal, nagkakaroon ng mga pangyayaring hindi kanais-nais na magdudulot ng pagkaudlot sa kasalan. Sa makalumang panahon, ang mga matatanda ay sobrang naniniwala sa mga pamahiin kung kaya’t ang ibang mga desisyon nila sa kanilang buhay ay nakabatay sa mga ito. Ngunit sa hindi inaasahang pangkakataon, ang mga bisita ay nagulantang dahil walang kapalpakan ang nangyari at naging mabilis at maayos ang agos ng kasalan. Ang mga kalooban nina Don at Donya Nueva noon ay unti-unting nalugmok at ang kanilang paningin ay dumilim sapagkat hindi nila nais matuloy ang kasalan. Pero dahil na rin sa matinding pagmamahal nila sa anal at magiging apo nila dapat, ito ay kanilang pinalampas na lamang. Dito rin napansin ng mga tao na parang hindi naman buntis talaga si Selya. Ngunit wala na ring magagawa ang kanilang tamang hinala sapagkat napag-isang dibdib na sina Bino at Selya. Sa kabuuan, nais lamang sabihin sa kabanata na ang pagpapakasal nina Bino at Selya ay isang paglilibing dahil nasira ang mga pangarap ng magulang ni Bino para sa kanya at mapagsasama sa unang pagkakataon ang isang mayaman at mahirap sa lipunan.

Habang sa ika-12 na kabanatang pinamagatang “Ang Bugtong ng Nganga”, ipinakita rito ang naging koleksyon ni Lope na mga sundalong kanyang sariling ginawa. Ang dugong pula ang naging pangunahing imahe sa kabantang ito na bumabagabag sa isipan ni Lope. Noong mga panahon ng Hapon, sila ay nahuli sa pagiging gerilya kaya inakala nilang malapit na ang kanilang kamatayan. Kahit na ganoon, hindi pa rin nawalan ng pag-asa si Lope at sinamantala ang panahong tulog ang lahat upang siya ay makatakas. Iniligtas din niya si Bino sa pagkakatali kahit na masunog ang kanilang mga balat. Katulad ng ibang tao, kahit anumang paraan ay gagawin nila upag makaligtas at magkaroon ng kalayaan. Dito rin sa bahaging ito, ipinakita ang balak na pagpapakasal nina Agatha at Lope. Kung kaya’t hiningi nila ang basbas ng nais nilang maging ninong sa kasal na si Bino. Ngunit tumanggi ito na nagpapakitang ayaw ni Bino na mawalay kay Nene si Agatha at mawalan siya ng namamahala sa bukid na si Lope. Isa ring mahalagang pangyayari dito ang pagluluong ni Selya sa pagsasabong dahil sa ibinigay sa kanyang tandang na tinawag na “Texas” na sinasabing nagmula pa sa Amerika. Mula sa mga eksenang ito, nagpapamulat ito na napakalaking epekto pala ng impluwensiya na galing sa ibang bansa at ang halaga talaga ng pera at kapangyarihan sa buhay ng mga tao.

Kapag titingnan nating mabuti ang dalawang kabanata, nagkaroon ng malaking marka ito sa istorya kahit na pagbabalik-tanaw lamang sa mga pangyayari ang inilahad dito. Mula sa mga detalyeng ipinakita rito, naipalabas ang mga paniniwala at kagawian nong panahon. Dahil sa mga impluwensiya, hanggang ngayon ay taglay pa rin ito ng atin mga kababayan. Hindi pa rin ito maiwawaksi sa pag-iisip ng maraming mga tao sapagkat naging bahagi na ang mga ito sa pangkaraniwang buhay ng mga tao.
- Jerome Uy Chua

0 comments: